SÔNG QUÊ

Nhãn: · vào lúc


Dòng nước mát lành chảy ra từ chân trời, mang theo phù sa, theo tiếng vỗ nhịp thẳm sâu đất mẹ, bồi đắp lên những bãi bồi, cánh rừng, hòa vào biển lớn, kiến tạo nên bao nền văn minh nhân loại. Những thủy nguồn khỏe khoắn, lúc lặng lẽ thâm trầm, khi cuộn trào phẫn nộ, cả thời khắc sông trải mình ý nhị khơi gợi dạt dào cảm hứng thi ca. Những Amazon, Nil,  Missisipi, Đa nuýp, Vonga, Ấn- Hằng, Trường Giang, Mê Kông ...Những mạch nguồn sừng sững tâm linh. Những mạch nguồn hoan ca hào sảng. Những mạch nguồn rên siết đau thương. Những mạch nguồn muôn đời bất diệt…
Còn biết bao dòng nước vô danh mà thiêng liêng tựa bầu vú mẹ. Bao dòng nước nhỏ nhoi từng sinh ra và mất đi trong lặng lẽ. Bao dòng nước mơn man vỗ giấc thôi thúc ta luôn khao khát tìm về tuổi thơ, nguồn cội, về cả với những nổi trôi lênh đênh phận bạc kiếp người…


Kiến Giang- quê hương tôi cũng có một dòng sông…



Tôi đã đi xa lắm cái khoảng nước tuổi thơ mình. Những vùng đất, tên người cứ thế nới mãi thêm ra, nhưng mỗi lần trở lại quê hương, đã thành mặc định, có gì đó thôi thúc bước chân tôi trước tiên phải tìm về triền đê ấy. Xa rồi mới thêm nhớ thêm thương, thêm xúc động lâng lâng khi mình còn được trở lại dụi đầu vào dòng sông thở than những vui buồn khó nói. Sông ở đâu đó nâng nhịp những câu hò, sông quê tôi chỉ trầm mình im lặng, cánh sóng lăn tăn hoàng hôn chạng vạng, tiếng gõ mục thuyền chài, nhành cỏ lau phất phơ bạc đầu như hoài niệm về điều gì xa thẳm…
Trở về với dòng sông là thêm một lần tìm về tuổi thơ, kí ức. Đâu đây như còn vang tiếng khúc khích của bầy trẻ thơ năm nào, tiếng nhí nhách gọi nhau, tiếng ùm ùm giỡn sóng. Đàn bò trâu thủng thẳng ra về in bóng lên nền trời màu cam, dưới lũy tre đang ngả mình đu gió. Những sớm mờ sương mái chèo khua sóng nước, các chị các mẹ nhỏ to chuyện đồng áng, mùa màng, luôn tay lật vò quần áo bến sông…
Năm tháng chảy trôi. Dòng sông chảy trôi. Cứ mỗi năm hai mùa con nước lên con nước cạn. Ngày xuân, cùng với chất nhựa của chồi non xanh cây, niềm hoan ca của những cánh chim trở về sau mùa dài tránh rét, sông phập phồng bộ ngực phổng phao dập dềnh bến bãi. Trong màn mưa phùn phủ, mặt nước lích tích mưa ngân, tôi cùng bầy trẻ câu tôm, không gian bao la mênh mông chỉ tiếng nước trớn bờ ì oạp, tiếng ầm ì mãi xa vọng về từ lòng đất, tiếng trạm máy bơm ợ bành bạch tưới tiêu cho cánh đồng đang mùa cấy mạ, thi thoảng nghe đâu tiếng cá động chân bèo… Hạ sang sông chuyển mình xanh ngọc, sóng lúng liếng dát ánh mặt trời lấp lóa như đàn cá mương mình dẹt hươ mồi ánh bạc tràn mặt nước. Những cụm lục bình tìm về từ tận chân trời nao đua nhau đơm bông lập lòe, phủ cả triền sông sắc tím mơ màng nhức nhối. Qua mùa thu lá tre liệng vàng những cánh thuyền tí hon trên làn nước trong veo- có cụ già phơ phơ râu tóc đứng buông câu bên bầy trẻ nhỏ, sông chảy vào đông một màu buồn thê thiết, nghiêng nghiêng tựa thiếu nữ rầu tình thở than trơ lòng mình xám lẹm. Mùa nước cạn, cậu tôi sau những buổi làm đồng thường đem về cả chậu to những hến những trai cùng cua đồng tươi rói…



Thêm nữa những mùa trăng. Thằng trai tôi đã cập vào ngưỡng tuổi mới lớn, biết trông sâu hơn thước nước quê mình. Triền đê nơi ngọn cỏ lau phơ phất in bóng thêm mái tóc dài buông tỏa vai gầy, vào bao chiều hoàng hôn tháng tám năm cuối cấp. Người con gái ấy bước lên từ chiếc nhà thuyền có cọng ăng ten chỏng chơ vẹo siêu vì gió bão, nàng vốn quen với sóng nước, lên cạn bước thấp bước cao chênh chao hẫng hụt. Cỏ lau phơ phất ngả nghiêng, chẳng cớ gì thằng trai tôi đây tự nhiên đâm thẹn thùng với chúng. Có những bí mật một thời chỉ tôi biết với dòng sông. Để rồi một ngày kia, sóng trào lên thúc vào bờ bãi cơn rỉ rên đau xiết. Tôi đã khóc như mưa khi không thể giữ nổi bước chân nàng. Nàng phải xuống thuyền theo cha tìm về con nước mới. Bến sương buông hiu hắt, cánh lá tre lay lắt rủ buồn.Tôi một mình bước đi vô định trên thảm cát ven sông, thấy mảnh cầu cong cong phía cuối trời kia, xa tít…
Mẹ bảo, con đừng buồn. Cuộc đời mỗi giá trị thiêng liêng đều cần đánh đổi. Đã có biết bao lần dứt bước ra đi từ bến này. Những năm bom Mỹ quần xéo xóm làng, những chàng trai, cô gái chưa qua lớp vỡ lòng đã xung phong tìm đường ra mặt trận. Nhiều người đã nằm lại, một số khác trở về, thương tật như bác Vinh, chú Dĩnh… Kiến Giang chẳng biết có từ bao giờ, nhưng cái tên nó mang như đã thành định mệnh. Muôn đời sông phải nhìn, phải chứng kiến những cuộc chia ly…



Đến lượt tôi bỏ lại đến đò. Ngày ra đi điệu chèo buông da diết, gió heo may thoảng đưa tiếng chuông chùa từ xa vọng lại. Tôi nhớ tới bức tranh thủy mặc, thôi hỏi cỏ lau sao mãi cứ buồn. Đời người mấy độ sang sông mà cầm lòng biệt xứ trong hoan ca ?!
Rời xa Kiến Giang, tôi bắt gặp những dòng sông nơi khác. Từ Nho Quế uốn mình nhịp nhàng điểm xuyết nét duyên giữa những soạc cứng núi đồi vùng cao phương Bắc, đến dọc dài ngút ngàn những con nước lớn Cà Mau. Bao dòng nước đỏ au không quên mỗi năm một lần tràn lên nhấn chìm cỏ cây hoa lúa, bao dòng nước miên man đăm chiêu lắng đọng hiền hòa, lại có bao dòng nước từng một thời chứng son lịch sử gấm vóc mà giờ đây đã qua đời, tang tóc đau thương...
Đã bao giờ lặng mình trước dòng sông quê hương, bạn băn khoăn tự hỏi: nguồn nước này tự bao giờ có, và khởi thủy từ tận nơi đâu ? Cũng chẳng cần rành rọt quá. Xứ sở mình đi lên từ văn minh Lúa Nước. Dòng nước ấy cũng như bao dòng nước khác, ban đầu kì thực chỉ là hạt nước mát lành nhỏ lẻ, chảy lan từng vệt, rồi hợp lưu, lớn mãi thành dòng vậy thôi. Như cái cách mà người Rồng Tiên nhỏ bé xích lại với nhau hình thành, gìn giữ lên mảnh đất cong cong hình chữ “S”.


Và- như cái cách mà sông không thể thiếu núi- những hạt nước khởi thủy kì thực bao giờ cũng chảy xuống trong vòng tay bao bọc của những chỏm non cao, cho dù hiền hòa hay giận giữ, nhỏ bé hay lớn lao mãnh liệt, mỗi chúng ta đều biết: Đất Nước mình chẳng thể thiếu những dòng sông...










Không có nhận xét nào :

Đăng nhận xét

Đăng ký: Đăng Nhận xét ( Atom )